Berdepan Kuasa Besar China
Oleh Azmi Hassan
DUNIA
memerhatikan dengan penuh debaran perang dagang yang sedang berlaku
antara dua kuasa besar iaitu Amerika Syarikat (AS) dan China kerana
kesan pertembungan dua kuasa ekonomi ini bukan sahaja membabitkan dua
negara kuasa ekonomi dunia tetapi seluruh dunia turut terkesan.
Walaupun ungkapan perang dagang sering
digunakan tetapi bukan sahaja perihal ekonomi yang terkesan malah akan
turut memberi impak dalam pelbagai aspek termasuk geopolitik sesebuah
negara.
Perang bermula apabila Presiden AS, Donald
Trump melunaskan janji kempen beliau iaitu untuk menghukum China yang
dituduh oleh beliau sebagai melaksanakan perdagangan dunia secara tidak
adil. Hukuman berbentuk tarif tambahan telah dikenakan terhadap barangan
import dari China yang mengakibatkan harga barangan import dari negara
itu akan menjadi lebih mahal. Walaupun berhadapan dengan kuasa besar
seperti AS, Presiden China Xi Jinping memutuskan tindak balas yang
serupa iaitu mengenakan tarif terhadap barangan yang di import dari AS.
Tidak
memeranjatkan keputusan yang dibuat Trump dan tindak balas daripada Xi
kerana kedua-dua pemimpin ini mengurus negara yang mempunyai kekuatan
ekonomi yang tersendiri yang tiada tolok bandingnya. Dunia hanya mampu
memerhati dan mengharap supaya perang dagang ini tidak berlarutan.
Sebab
itu dunia juga agak terkejut apabila kerajaan Malaysia telah membuat
beberapa keputusan untuk sama ada membatalkan, menangguhkan atau
mengubah terma perjanjian beberapa projek pembangunan yang dibiayai oleh
China di Malaysia. Mengapa digunakan ungkapan terkejut adalah jika Xi
berani mengenakan tindak balas terhadap AS yang mempunyai pemimpin
seperti Trump, tiada satu sebab yang mampu menghalang China mengambil
tindakan serupa terhadap Malaysia.
Setelah
kembali dari lawatan lima hari ke China, Perdana Menteri Tun Dr.
Mahathir Mohamad masih belum mengumumkan status sebenar dua projek utama
iaitu Laluan Rel Pantai Timur (ECRL) dan Saluran Paip Gas Trans-Sabah
(TSGP) walaupun sebelum ini terdapat berita yang menjurus kedua-dua
projek ini telah dibatalkan. Sementara itu pembangunan Forest City di
wilayah Iskandar telah diubah terma mengenai pemberian visa kepada
pembeli unit kediaman projek tersebut.
Walau
apa pun keputusan yang bakal dibuat oleh kerajaan Malaysia bukan sahaja
yang bersangkutan ECRL, TSGP atau Forest City tetapi banyak lagi yang
mempunyai kaitan dengan China, tindakan Kuala Lumpur ini dianggap
berani dan menongkah arus diplomasi antarabangsa lazim apabila
berurusan dengan China.
Mengapa dihujahkan
sedemikian adalah kerana sistem perdagangan dunia dan ini termasuk AS,
amat bergantung kepada pasaran China yang dianggap begitu lumayan dan
seboleh-bolehnya setiap negara mahukan pasaran tersebut sentiasa terbuka
dan sebab itu persengketaan dagang seperti yang berlaku antara AS dan
China mahu dielakkan oleh negara lain.
Malaysia
terutama sekali amat bergantung kepada talian dagang dengan China
kerana untuk sembilan tahun berturut-turut sehingga 2017, jumlah dagang
dengan China adalah yang terbesar. Pada 2017, jumlah dagang antara
kedua-dua negara ini ialah AS$96 bilion dan dijangka meningkat kepada
AS$100 bilion untuk tahun ini. Pada ketika ini jumlah import Malaysia
dari China ialah AS$18 bilion sementara Malaysia pula mengeksport
barangan sebanyak AS$25 bilion ke China dan angka ini sahaja mempamerkan
manfaat lebih banyak menyebelahi Malaysia jika hubungan dagang yang
sihat mampu dikekalkan.
Trump mampu membuat
keputusan semberono dengan bersengketa dengan China kerana beliau tahu
ekonomi AS adalah begitu besar dan tidak terlalu bergantung kepada
perdagangan dengan China. Walaupun Xi telah mengenakan tarif secara
strategik iaitu untuk produk yang berkait rapat dengan asas sokongan
rakyat AS terhadap Trump, tindakan mengenakan tarif secara terpilih ini
masih tidak mampu memudarkan populariti Trump.
Tetapi
situasi ekonomi Malaysia adalah amat berbeza dengan AS dan kita tidak
mampu bersengketa ekonomi bukan sahaja dengan China malah negara lain
jua. Beberapa minggu lalu, Republik Palau sebuah negara kecil di Laut
Pasifik telah merasai bahana tindakan China apabila Beijing melarang
syarikat penerbangan China berurusan dengan Palau apabila negara Laut
Pasifik itu menongkah arus dasar One China dengan mengiktiraf Taiwan.
Akibatnya Palau yang bergantung kepada industri pelancongan kehilangan
50 peratus jumlah pengunjung kerana separuh daripada pelancong yang
melawat Palau adalah dari China. Sebagai perbandingan sebanyak 2.2 juta
pelancong China telah melawat Malaysia pada 2017 daripada keseluruhan
25.9 juta jumlah pelancong.
Walau apa pun
keputusan yang bakal dibuat oleh kerajaan Malaysia mengenai status
projek berkaitan China, seharusnya keputusan tersebut memberi implikasi
menang-menang untuk kedua-dua negara. Situasi sebegini dianggap mampu
dicapai kerana hubungan diplomatik dan dagang kedua-dua negara telah
dijalin sebegitu lama dan tahun hadapan merupakan ulang tahun ke-45
persahabatan unik Kuala Lumpur-Beijing.
Walau
dicongak bagaimana rupa, kedua-dua negara sebenarnya saling memerlukan
antara satu sama lain. Malaysia memerlukan China sebagai rakan dagang
yang boleh diharap dan dalam hal ini hubungan selama lebih empat dekad
dilangsungkan dengan sikap yang telus dan tolak ansur. Begitu jua China
memerlukan Malaysia bukan sahaja sebagai rakan dagang tetapi juga
sebagai jendela ke pasaran Asean yang mempunyai lebih 600 juta pengguna.
Tetapi lebih penting adalah China
memerlukan Malaysia sebagai rakan geopolitik yang adil dan tidak berat
sebelah terutama sekali jika isu tuntutan bertindih sempadan maritim
Laut China Selatan diambil kira.
No comments